АЛТЫНОРДА
Регионы

Ерболат ТО?ЫЗА?ОВ, актер: Биыл?ы жыл мен ?шiн ??тты болды


Бала кезінде ?арышкер болуды армандады. Біра? экономист маманды?ын та?дады.
Ал алпыстан ас?анда ата?ты актерге айналды
. Ермек Т?рсыновты? к?пшілікті? ?ошеметіне б?ленген «Шал» фильмінде басты р?лді сомда?ан Ерболат То?ыза?ов ?лу жылы ?з ?міріне айры?ша ??т, береке ?келгендігін айтады.
— Режиссерден Шал сия?ты к?рделі р?л­ге неліктен к?сіби емес актерді та?дап ал­?ан­ды?ын с?ра?анымда бас?а у?ждермен ?атар, сіз­ді? та?дыры?ызды? к?рделі екендігін айт­?ан…
— Бас?аларды? та?дыры сия?ты. Ол не­­ге к?рделі? Айы о?ынан ту?андар мен жо­лы бір болмайтын ?ырсы?тар бар. Мен ба­?ыттымын. Себебі белгілі ?айраткер, а?ын, аудармашы ?асым То?ыза?овты? от­басында д?ниеге келдім. Та?дырды? жазуы солай болды. Алдымен ?ке-шешем ?мір­ден озды. Біз ?се бастады?. Содан кейін с?тсіздіктер белесі басталды. Б?рі бір­дей адам ?зі ойла?андай бола бермейді.
— С?ттілік деген не?
— Адал, біреуді? ала жібін аттамайтын, ?рі сау адамдарды кездестіру. ?мір бойы сондай адамдар алдымнан шы?а берді. Б?л — на?ыз с?ттілік! Мені? ?азіргі жа?дайым сол с?ттілікті? жемісі емес пе?! Ма?ан ай­ры?­­ша ?ажап адамдар кез болды. Айналамда мы?­ты актерлер бар. Асан?лі а?а, Н?рж?ман а?а, Досхан а?а, ??ман а?а…??ман а?а тіпті ри­за болып, бетімнен с?йген.
— Е? ?лкен с?ттілік…
— Біреуді? жолы болып ?арыш?а ?шады, екін­шісі керемет кітап жазады, ал мен ки­но­?а т?стім.
— ?сіресе, «Шал» сия?ты фильмде басты р?л­ді ойнап, ба?ы?ыз жанды…
— Б?л р?лге кастинг жариялан?ан кезде к?п адамдар сыннан ?ткен. Біра? Ермек ме­­ні ша?ырып алып: «Осы р?лді са?ан бе­ре­мін» дегенде та??алдым. Мен актер емес­­пін ?ой. Ол: «Мен са?ан сенемін» деді. ?а­­за?ша ойымды жа?сы жеткізе алмай­ты­нымды айттым. Режиссер орысша с?йлеуге р??­сат етті. Біра? мені? с?здерімді ?аза?­ша?а ?адірбек Демесінов аударып, ?лкен ж?мыс жасады. Соны? ар?асында к?пшілік фи­льмдегі мені? дауысым еместігін а??ар­май да ?алды. Б?л туындыны шы?ару?а ре­­жиссер, суретшілер ж?не та?ы бас?а к?п адам тер т?кті. Олар тіпті ма?ан а?ша жи­нап, жа?ында п?тер сатып ?перді. Сондай мейірімді жандар! Ізгілік бар жерде кез кел­ген м?селені шешу о?ай.
— Б??ан дейін баспана?ыз м?лдем болма­ды ма?
— Алланы? алдында ант етемін, ешкім­нен еште?е с?ра?ан емеспін. Біреулер: «Не­ге жа?дайы?ды айтып, хат жазбайсы??» де­ген. Біра? киностудия да, ?кімшілік те, мем­лекет те мені? алдымда міндетті емес. Мен де — бас?алар сия?ты ?арапайым, ?а­тар­да?ы азаматпын. Ал Т?рсынов келіпті, Аяз ата секілді сыйлы? ма?ан беріпті! (к?­ле­ді) Б?л ?зі бір тамаша адам! Ал фильмде бас­ты р?лді? ма?ан б?йыруы — та?дырды? сыйы, ба?ытты лотерея билеті.
— ?зі?із Хемингуэйді о?ыды?ыз ба?
— ?рине. Біра? ?те ерте кезде о?ыдым. Жартысы ?ана есімде ?ал?ан. Сантьяго шалды? хикаясы немен ая?талатынын ?мытып ?алыппын.
— Сіз Шал?а ??сайсыз ба?
— Кейбір с?ттерде ?зімді к?ремін. Біра? мен ауылда ту?ан жо?пын. Алматы ?аласы т?р?ынымын. ?йтсе де ауылда т?р?ан атам есіме т?седі.
— Осы фильмнен кейін сізді? ?мірі?із ?аншалы?ты ?згерді?
— ?мірім тіпті жа?сарды. К?шеде адам­дар тани бастады. Фото?а т?сіп, ?олта?ба ала­ды. Олар шынайы ??гімелескілері келе­ді. Б?кіл ?аза?станды аралады?. Фильмді ??ір­лерде к?рсеткен кезімізде елді? ри­за­шылы?ын сезіндім. Барлы?ы жылы ?арсы алды.
— Кино?а т?сіру кезінде е? ?иын с?ттер ?андай болды?
— Кино а?пан айында т?сірілді. Дала суы?. Сосын, шынымды айтсам, ?ас?ыр­лар­дан ?ор?амын. Мен кинода?ыдай емес­пін. Шынайы ?мірде оларды? ма?ына жо­лай алмаймын.
— Сонда ?ас?ырлармен кім алысты? Каскадерлер ме?
— Каскадерлер ?алай істеу керектігін к?р­сетті. Біра? барлы?ын ?зім жасауыма ту­ра келді. Таудан секіру, ?ас?ырлармен т?белесу… Режиссер: «Сені? т?рі? к?рінеді ?ой. ?зі? істе!» деп, со?ан м?жб?р етті.
— ?ауіп болды ма?
— Бізде ?ауіпсіздік техникасы бойынша инженер ?міріме ?ауіп т?нетіндей жа?дайды болдыр?ан жо?.
— Осы фильм ар?ылы ?зі?із бір жа?алы? ашып, ?андай да бір ?орытынды?а келді?із бе?
— Мен киноны жа?сы к?ремін. Енді оны одан сайын жа?сы к?ре т?стім. Ак­тер­лерді? ж?мысы ма?ан ?найды. ?азір пье­саларды ?аза?ша о?у?а тырысамын. ?аза? тілін о?у?а мы?тап кірістім. Кинода ?аза?ша с?йлеу керек бол?анда, ?аза? тілін білмей ж?рмейін деп ойлаймын. Енді мен ?анша уа?ыт фильмге т?се аламын? ?рі кеткенде бес жыл шы?ар. ?рі кеткенде! Адамны? жа­сы шектеулі ?ой. О?ан ?оса ?аншама та­ма­ша актерлеріміз бар?! Мен — зейнеткермін. Шынайы маманды?ым — экономист, кино­картиналар ?кімгерімін. Актерлік білімім де жо?. Біра? керемет актерлерді? арасында ж?рсе?, ?зі? де бір н?рсе ?йренесі?. Ки­но?н­діріс саласында 38 жылдай ж?мыс істей­мін. Б?л ?лкен мерзім емес пе?! Сон­ды?тан осы салада ж?ргеніме ризамын. Бі­ра? ?мірімні? со?ына ?арай кино?а т?се бас­таппын…
— Сіз актер болуды армандады?ыз ба?
— Еш?ашан арманда?ан емеспін. Ак­тер­лік — бір ?ол жетпестей биіктік к?рінетін. Тым ас?а?, т?сінесі? бе?! С?йтіп ж?ргенде Р?с­тем ?бдірашевті? «Сталинге сыйлы­?ы­на», Ермек Т?рсыновты? «Келініне», Фар­хад Ш?ріповті? «?ыз?ылт ?оян туралы хи­каясына» т?стім…
— Біра? оларды? еш?айсысы басты р?лдер емес…
— Ия. Біра? б?рібір олар р?лдер ?ой! Сіз «Шалды» к?рді?із бе?
— ?рине. Бірінші рет — Астанада?ы ал­?аш­?ы жабы? к?рсетілімде, екіншісі — кино­театр­да. ?асымда отыр?ан ?ыздар жылап жі­берген.
— Рас па?! Мені ая?аннан ба?!
— Ия. Айтпа?шы, ?оныс тойын тойла­ды­?ыз ба?
— Ж?ндеу ж?мыстары бар. Б?рын пай­да­ланыл?ан п?тер. Б?л — сыйлы?. Оны? ?ан­дай екендігі б?рібір ?ой. «Сый?а тартыл­?ан ар?ыма?ты? тісін санамайды» деген орыс м?телі бар. Б?л — со??ы уа?ытта мен ал­?ан е? ?лкен сыйлы?. Биыл мен ?шін ??т­ты жыл болды. Жыл киноактері атандым. Бір! «??лагер» сыйлы?ын иелендім. Екі! П?тер сыйлады. ?ш! Киноны мойындады. Т?рт! Кинематографистер ода?ыны? м?ше­сі болдым. Бес!
— Сізді жа?а р?лдерге ша?ырушылар бар ма?
— Бар. Біра? ол ?шін алдымен кастингтен ?ту керек.
— Бала кезі?ізде осы кім бол?ы?ыз кел­ді?
— К?дімгі ?арапайым ??мыр кешіп, зей­неткер болып, ?мірімні? со?ына тырба?дап жету. Айтпа?шы, ?арышкер бол?ым келген. Біра? о?ан жасым келмейді енді.
— Жа?а жыл ?арса?ында ?андай тіле­гі?із бар?
— Келер жылы газет о?ырмандарыны? та­сы биыл?ы менікіндей тек ?рге дома­ла­сын!С?хбаттас?ан
Айжан К?ШКЕНОВА
http://www.aikyn.kz/

 

 

П