Нидерландыда қырықтан астам мемлекет басшылары қатысқан саммитте Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев та қатысып, ядролық қаруға байланысты өз ойын ортаға салғаны белгілі.
Елбасы біздің еліміздің жаһандық ядролық қауіпсіздікті нығайту үшін дәйектілікпен қолдау көрсетуін жалғастыратынын айтты. Осыған байланысты, күш-жігер жұмсау қажет болатын бірқатар бағытты атап көрсетті. Олардың бірі ретінде ядролық қауіпсіздіктің бірден-бір кепілі болып саналатын толық және жалпыға ортақ ядролық қарусыздану аталды. Тағы бір кейінге қалдыруға болмайтын міндет ретінде Қазақстан Президенті ядролық терроризмге қарсы іс-қимылды және оның негізін жоюды жолға қою деді. «Сонымен қатар, антитеррористік науқан мемлекеттердің бейбіт ядролық бағдарламаларына, технологиялар мен жабдықтар, білім мен тәжірибе алмасуға деген құқығын шектеуге тиіс емес. Қазақстан АЭС үшін ядролық отынның толық циклді өндірісін дамытуды және атом стансасын салуды жоспарлауда» деген Елбасы «Бұдан жиырма жыл бұрын Қазақстан Беларусь және Украина тәрізді жаһандық ядролық қауіпсіздікті нығайтуға қомақты үлесін қосты. Еліміз ядролық қарудың мол қорынан өз еркімен бас тартты және ядролық қаруы жоқ мемлекет ретінде Ядролық қаруды таратпау туралы шартқа қосылды. Сондықтан біздің бәріміз Украинаға – 5 АЭС жұмыс істейтін, 15 атом реакторы және зымырандық технология саласында әлеуеті бар елге ядролық мәртебені қайтарып беру туралы кейбір саясаткерлердің жауапсыздықпен айтылған мәлімдемелеріне үлкен алаңдаушылықпен қарауға тиіспіз» деп кейбір саясаткерлердің шолақ ойлайтынына көңілі толмайтынын білдірді. Нұрсұлтан Назарбаевтың айтқанын қолдайтындар көп. Өйткені кім де болса, береке-бірлікте, ынтымақта, келісіммен өмір сүруге бейіл.
Майдан ӘБІШЕВ, профессор, халықаралық «Семей-Невада» антиядролық қозғалысының мүшесі:
– Әсіресе, Елбасының Украинада жұмыс істеп тұрған 5 АЭС, 15 атом реакторы және зымырандық технология саласына байланысты алаңдайтыны дұрыс. Өйткені әлгі атомдық салалар террорлық топтардың, не болмаса әсіреұлтшыл бандералардың қарауына өтсе, жағдай тым қиынға айналады. Жалпы, Елбасының саммитте көтерген бастамалары өте дұрыс. Оны барлығы қолдайды деп ойлаймын. Өйткені кімге де болсын тыныштық, ашық аспан, бейбіт өмір керек. Адамзаттың өміріне нүкте қоятын атом қаруына абай болған дұрыс. Өзге елдер де ядролық қарудан өз еркімен бас тартқан Қазақстаннан үлгі алғаны дұрыс деп ойлаймын.
Зиябек ҚАБЫЛДИНОВ, «Ұлттар келісімі» қоғамдық қорының директоры:
– Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың ядролық саммитте ортаға тастаған пікірлері өте құнды. Өйткені бүгінгі таңда әлем онсыз да тыншымай тұр. Әлемнің әр қиырында түрлі толқулар, қақтығыстар, төңкерістер жалғасуда. Егер де ядролық қару пиғылы бұзық топтардың қолына түссе, не болмақ? Онда жаһанға үлкен қауіп төнді дей бер. Сондықтан Елбасы атап көрсеткеніндей, атом қаруына, атом салаларына өте абай болған жөн. Бұл мәселелерді осындай ірі басқосуда жиі талқылап, оның қасіреті жайында үнемі халыққа түсіндіріп отырғанның айыбы жоқ. Қазақстан – ядролық қарудан бірінші болып бас тартқан ел. Оны ұстап, өзге елге қатер төндіру және өзге елдердің сенің еліңді нысанаға алып, үрейін ұшырып отыруы кімге қажет. Елбасының жігерлі әрекетінің арқасында ядролық қарудан бас тартып, оны ұстап тұруға бөлінетін тым қомақты қаржыны елдің тұрмысын түзеуге, әлеуметтік салаға бұра білдік. Осының өзі үлкен жетістік еді. Сондықтан өзге мемлекеттер де Қазақстаннан үлгі алса деп ойлаймын.
http://www.aikyn.kz/articles/view/45680
