Жас түлектердің сынып жетекшісіне қымбат сыйлық жасағаны қаншалықты дұрыс?
Мәншүк ҚАРЖАУБАЕВА, мектеп бітіруші түлектің ата-анасы:
– Мен бұған қарсымын. Мұғалімнің алатын жалақысы бар емес пе, оған оқушылар неге ақша жинауы тиіс?! Табыс таппайтын бала сыйлыққа ақшаны қайдан алмақ? Әрине, ол ата-ананың қалтасына түсетін жүк. Соңғы кездері мұғалімдерге микротолқынды пеш, кір жуғыш машина, алтын бұйымдар сыйлап жүр, бұл дұрыс емес. Себебі пара берудің алды содан бастау алмақ. Негізі, өзім де мұғалім болып істеймін, біз оқушыларымызға тек гүл сыйлауға болатынын айтып отырамыз.
Жанат СҰЛТАНҒАЗИНА, Қостанай қаласы №17 орта мектептің мұғалімі:
– Балалар әр ұстазды өздерінше бағалайды және сыйлық жасайтынын не жасамайтынын шәкірттер өздері шешеді. Талай қыс пен жазды бірге өткізген шәкірттері ұстазын құрметтеп сыйлық беріп жатса, оған риза болып қалатынымыз жасырын емес. Бұл жерде қымбат бағалы сыйлықты айтпаймын. Егер бала шын ниетпен ұстазына гүл сыйлап немесе естелікке бірдеңе жасап, алғысын білдіріп жатса, еңбегіңнің бағаланғаны деп түсінеміз.
Омар САИД, «Отаным-Елім» Халықаралық заң компаниясының басшысы:
– Дұрыс не бұрыс деп айтуға болмас. Заңдық тұрғыда мұны заңсыз деп те, заңды деп те қарауға болады. Егер «балаларың мектепті бітіріп жатыр, сондықтан мұғаліміне гүл, сыйлық әперулерің керек, осынша сомадан ақша жинап беріңдер» деп мәжбүрлесе, бұл заңсыз болып келеді, әрине. Мұғалім мемлекеттен айлық алады, оларға ақша төлеуге ешкім міндетті емес. Ал екінші жағынан алсақ, айлықтың аз не көптігіне қарамай, қаншама жыл бойы баласына тәлім-тәрбие беріп, ұстаздық жасағаны үшін ата-ана шын көңілден бірдеңені сыйға тартып жатса, оны заңсыз деп айтуға болмайды. Қаласа көшедегі танымайтын адамға да сыйлық жасауға хақылы?! Сондықтан бұл жерде «наразылық» деген бар. Мәселен, этикалық нормаларға сүйенетін болсақ, халқымыздың жағдайы әртүрлі. Біреуі тұрмыстық жағынан өте бай болса, бірінің жағдайы өте нашар. Бәлкім, бір ата-ана жай ғана гүл әперер, шамасы келгені қымбат зат сыйлайтын шығар, ол екеу арадағы қарым-қатынасқа байланысты. Жалпы алғанда, оған «дұрыс салт» деп баға бере алмаймыз. Мемлекеттің заң органдары «қай жерде бұл шектен асып, салт-дәстүрден қылмысқа айналып бара жатқанын» тексерулері қажет. Себебі әр мектепте әртүрлі мұғалім мен бала бар, әрі әр жерде әрқандай салт орныққан. Сондықтан мектеп оқушыларына, ата-аналарға «үкіметтің тегін берген білімін алып жатырсыңдар, сендер ол үшін ешкімге қарыз емессіңдер. Егер қандайда бір наразылықтарың болса, қаржы полициясына, прокуратураға хабарласуларыңызға болады» деп, олардың құқын білдіруге міндеттіміз. Сондықтан дамыған елдер қатарына кіреміз десек, бұл әрекет мәдениетті түрде болуы тиіс деп ойлаймыз.
Қарлығаш ҚОЛДАСОВА, психолог:
– Сыйлық жасаған дұрыс. Бірақ екі нәрсені естен шығармау керек. Мәселен, қымбат сыйлық пен естелік сыйлық болады. Ал сыйға тартылған әрбір сыйлық мұғалімнің еңбегіне деген құрметті, баланың мәдениетті болуына тәрбиеленгендігін білдіреді. Сыйлық – мұғалімнің абыройының, мәртебесінің көрсеткіші.
Сауалнаманы жүргізген Нұрсұлу МЫРЗАХМЕТОВА Айтжан САЛЫҚҰЛЫ (фото)
http://www.aikyn.kz/articles/view/50089
