АЛТЫНОРДА
Новости

Ойыншы? неге ой салмайды?

?олына ойыншы? ?стап, ойнамайтын бала жо? шы?ар, сір?. Балалы? ша?ты? е? ?ызы?ты д?урені ойыншы?тармен ?тетіні ?мбеге аян. ?демі ?уырша?, зырылда?ан машина – б?гінгі баланы? басты ермегі. ?йткенмен, со??ы уа?ытта ойыншы?тарды? сапасы сын к?термейді. Тіпті елімізде ?ндірілетін ойыншы?тарды? 90 пайызы талап?а сай келмейді екен.
 

Ойлап ?араса?, 10 жас?а дейінгі бала­ны? е? жа?ын «досы» ойыншы?тар екен. Сонды?тан кез келген ойыншы?ты? са­пасы т?уір, ба?асы арзан бол?аны керек. Ата-аналарды? ?леуметтік жа?дайы жа?сарып, демографиялы? ?рлеу орын ал?ан жерде ойыншы? саудасыны? к?­рігі ?ыза т?сетіні белгілі. ?анша бала бол­са, с?йкесінше сонша ойыншы? ке­рек. Дегенмен, со??ы кездері бала?а ойын­шы? алып беруден ?ор?атын бол­ды?. ?йткені ?арапайым ?ана жансыз ?уыр­ша?ты? немесе ж?батар сылдыр­ма?ты? бала?а т?ндірер ?аупі зор. Ден­саулы? са?тау министрлігіні? мемлекеттік эпидемиологиялы? ?ада?алау комите­ті­ні? м?лімдеуінше, ба?ылау?а алынатын ?німдерді? ішінде ойыншы?тарды зерттеу ?иынды? тудырады. М?селен, ?детте зерттеуге алынатын ойыншы?­тар­ды? 10 пайызыны? сапасы т?мен болады. Ал ?німдерді? ?зге т?рлеріні? сапа к?рсеткіші бар-жо?ы 1-3 пайыз?а т?мен болады екен. Б?гінгі баланы? ?олында ж?рген ойыншы?тарды? басым б?лігі ?ытай, Ресей, Белоруссиядан ?келінеді. Е? ?ызы?ы, сырттан келген ойын­шы?­тарды? ?ауіпсіздік сертификаты да бол­май­ды екен. ?рине, баланы? ?уаны­шынан ата-ана аянып ?алмасы аны?. Сол себепті, ойыншы?тарды? сапасына баса назар аудармайды. Д?кен с?релерін­де к?з­ді? жауын ал?ан ойыншы?тарды? неден, ?алай жасал?аны к?пшілік т?ты­нушы?а бейм?лім. Мамандарды? пайым­дауынша, ?ытайдан ?келінетін ойын­шы?­тарды? ??рамында стиролды? к?р­сеткіші 2,5 пайыз?а жо?ары. Айта ке­тейік, стирол жалпы таксиндік ?аупі бар с?йы?ты?. Е? ?ызы?ы, пластмасса жасау ж?мысында ?олданылатын с?йы?ты?ты «у» деп атайтындар да бар. ?рине, ж?йке ж?йесі мен ?ан айналымы ??м ас?орыту ж?йесіне залал келтіретін с?йы?ты?ты «у» демеске шара? да жо?. Айтпа?шы, д?л осы стирол ?йелдерді? репродуктивті денсаулы?ына да ?ауіп т?ндіреді екен. С?билерді? ?олына тиетін кей ойын­шы?тарды? ??рамында формальдегид те бар. Б?л – адамны? генетикалы? дамуы мен репродуктивті м?шелеріне, тыныс алу жолына ?зіндік зардабын тигізетін газ. Б?гінгі баланы? санасын ула?ан ойыншы?тар денсаулы?ын да жегідей жеп отыр.
?ткен жылды? ая?ында Индустрия ж?не жа?а технологиялар министрлігіні? Техникалы? реттеу ж?не метрология комитеті ойыншы? шы?арумен айна­лы­сатын 84 к?сіпорынды тексерді. Н?ти­же­сінде 75 к?сіпорынны? ?німі талап?а сай келмеген. Б?л ?з кезегінде ойыншы? ?ндірісіні? 90 пайызы к??іл к?ншіт­пей­тінін білдірсе керек. 33 миллион те?ге к?лемінде 1003 ойыншы? топтамасы т?ркіленіп, 4 миллион те?гелік айыпп?л салынды. Сондай-а? Семей ?алалы? прокуратурасыны? тапсырысы бойынша ойыншы? саудасымен айналысатын к?сіпорындар да т?гел дерлік тексерілген. «Ойыншы?тарды? ?орапшасында т?­тыну бойынша а?парат не мемлекеттік тілде, не ресми тілде жазылма?ан. Тіпті ойыншы?ты шы?арушы тарап туралы а?паратпен ?атар, оны ?аза?стан Респуб­ликасында ?абылдайтын к?сіпорын туралы дерек атымен жо?» дейді Ин­дустрия ж?не жа?а технологиялар ми­нистрлігіні? Техникалы? реттеу ж?не метрология комитетіні? т?ра?асы Рыс­келді С?тбаев. Обалына не керек, м?ндай тексеру ел аума?ында жиі ж?ргізіледі. ?йткенмен, ойыншы? бизнесі м?нымен тежелмесі аны?. Со??ы уа?ытта елімізде отанды? ?уырша?тар мен т?рлі ойын­шы?тарды шы?арушыларды? ?арасы к?бейіп келеді. ?кініштісі, ба?асы ша­ры?­тап т?р?ан ?аза? ойыншы?тарын ата-ана сатып алу?а ??лы?сыз. Себебі 5-7 мы? те?гені? ойыншы?ын ата-ана­ны? ?алтасы к?термейді.
?рине, ойыншы? ермек ?ана емес, баланы? ой-?рісін дамытар негізгі ??рал. Шыр етіп д?ние есігін аш?ан баланы ж?­бату ?шін ?олына сылдырма? ?статамыз. Ая?ы шы?ып, т?й-т?й бас?ан б?бек ?р­?илы ?уырша?тар мен машинаны серік етеді жанына. Дегенмен сапасыз ойын­шы?пен алдандыр?анша, бір с?т бала?а ?зіміз к??іл б?лгеніміз ж?н болар. ?йтпесе, ??рамы бейм?лім ?німді ?олы­на алып, аузына сал?ан ?рпа?ты? бо­лаша?ы б?лы??ыр…

?йгерім БА?ЫТ?ЫЗЫ

http://www.aikyn.kz