 Бір жарым миллиард?а жуы? хал?ы бар ?ытайды т?бегейлі мойындатып, алпауыт мемлекетті? бас боксшысы атан?ан ?аза?ты? ?арапайым ?ана ?лы ?анат Ислам уа?ыт оза т?ртк?л д?ние жанк?йерлерін аузына ?аратты. Оны? спортты? ??мырында ірі же?істер аз бол?ан жо?. ?анат – Дохада?ы Азия ойындары (2006), Чикагода?ы ?лем чемпионаты (2007), Бейжі?дегі Олимпиада ойындарыны? (2008) ?ола ж?лдегері ж?не де к?птеген халы?аралы? жарыстарды? же?імпазы. Осыдан ?ш жыл б?рын Ислам атаж?ртына оралып, алда?ы д?бірлі додаларда ?аза?станны? спортты? да??ын арттыр?ысы келді. Басты ма?сат – Лондон Олимпиадасыны? алтын т??ырына к?терілу еді. Алайда ?ытай шенеуніктері АИБА басшыларына ша?ымданып, ?андасымызды? жолын кес-кестеді. Н?тижесінде ?анат 2012 жылы Т?манды Альбион елінде алауы т?тан?ан Олимпиададан тыс ?алды. Сол аралы?та уа?ытын бос ?ткізбеген ол Д?ниеж?зілік бокс сериясы жарысында «Астана арландары» сапында ?нер к?рсетті. Ал былтыр?ы жылды? к?зінде А?Ш-?а аттанып, сол жа?та к?сіп?ой боксты? ?ыр-сырына ?аны?уда. Осы к?нге дейін 8 жекпе-жек ?ткізіп ?лгерген ?анат соны? барлы?ында ?арсыластарын нокаутпен ?тты. Жа?а жылды? ?арса?ында ол біраз тыны?ып ?айту ?шін ?аза?стан?а келді. Сол кезде шаршы ала?ды шай?ап ж?рген ?аза?ты? ?айсар ?лымен тілдесуді? с?ті т?сті. – ?анат, Лондон?а жолы? т?спегеннен кейін сені? к?сіп?ой бокс?а ауыс?аны? белгілі. Кеуде т?пкірінде «Олимпиада ойындарына ?атыса алмадым» деген ?ыжыл ?лі де бар шы?ар? – Мен алдыма «Лондонда алауы т?тан?ан Олимпиадада ?аза?станны? атынан сын?а т?сіп, ?з ?лтымны? абыройын ас?а?татсам» деген ма?сат ?ойдым.Т?ртк?л д?ниені? те?дессіздері бас ?ос?ан жарыста ?аза?ты? ?н?ранын шыр?атып, к?к байра?ты биікте желбіреткім келді. Біра? т?рлі кедергіге кезіктім. А?ырында ол ойым ж?зеге аспай ?алды. И?, ал?аш?ы кезде іште біраз ?ыжыл болды. Алай-д?лей к?й кештім. Алайда уа?ыт б?ріне емші. Та?дырды? жаз?аны шы?ар деп ?абылдадым. Содан к?сіп?ой бокс?а ауысуды ??п к?рдім. Ма?ан ?ркез ?олдау к?рсетіп, жанашырлы? танытып ж?рген Алматы облысты? бокс федерациясыны? президенті Бауыржан Оспанов?а осы ойымды айтып, екеуміз бар м?селені а?ыл таразысына салды?. Ол кісі мені толы?тай ?олдады. Содан Оспанов мырзаны? к?мегімен А?Ш-?а аттандым. Б?л к?ндері Флорида штатында?ы Майами ?аласында т?рып жатырмын. Кезінде Марат М?зімбаев сынды ?андасымызды? ба?ын аш?ан танымал бапкер Нельсон Мендесті? ?ол астында жатты?амын. – ?уес?ой мен к?сіп?ой боксты? айырмашылы?ы жер мен к?ктей шы?ар… – И?, д?п солай. Б?л жерде ?са?-т?йек деген м?селе м?лде жо?. Барлы? н?рсеге ерекше м?н беріледі. Е? бастысы, к?сіп?ой боксшыларды? функционалды? даярлы?ы жа?сы болуы керек. Сол себепті де дене к?шін арттыру ма?сатында жасалатын жатты?улар?а к?п уа?ыт ж?мсалады. К?ніне 30 минут скакалкамен секіреміз, бірнеше са?ат бойы ?апты ?рамыз. Одан ?алса, тренажер залына барып темір-терсек к?тереміз. Спарингтер де біраз уа?ыт?а созылады. Бірнеше раунд бойы бір боксшымен а? тер, к?к тер болып ж?дыры?тасасы?. Енді болды-ау дегенде бапкерлер оны екінші бір спортшымен алмастырады. О?ан да ?ас?айып ?арсы т?руы? керек. Осындай ?рекеттер бір жатты?у барысында бірнеше рет ?айталанады. Жа?адан келгендер ?шін б?л ?те ?иын сына?. К?пшілік о?ан шыдай алмайды. Ал шынайы к?сіп?ойлар ?шін б?л т?к те емес. Олар ?анша уа?ыт ?ажет болса, сонша уа?ыт бойы рингте к?ш сынасу?а даяр. Дамы?ан шет мемлекеттерде тама?тану м?селесіне де к?п к??іл б?леді. М?селен, мен А?Ш-?а келгелі бері к?біне-к?п тауы? пен балы? еті, ш?п-шаламмен ?оректеніп келемін. Ал?ашында ?арным тоймайтын. Уа?ыт оза о?ан да ?йрендік. Байыптап ?арасам, б?л д?рыс н?рсе екен. Бай?аса?ыз, ?аза?станда?ы боксшыларды? уа?ыт ?ткен сайын к?ші сар?ылады. Б?секені? со?ына ?арай ?атты шаршап ?алып ж?ргенін талай к?рдік. Жатты?у кезінде «?йы?тап ж?ретіндерді» де кезіктірдім. Ал А?Ш немесе ?ытайды? был?ары ?ол?ап шеберлері б?секені? басынан ая?ына дейін бір деммен ж?дыры?тасады. Б?л жерде к?п н?рсе жеген тама?ы?а байланысты. Біздер жыл?ы, сиыр немесе ?ой етін к?п жейміз. Б?л та?амдар а?за?а ?те ауыр. Оны? ?орытылуы ?шін к?п уа?ыт керек. Тама??а сыл?ия тойып аламыз да, рингке шы?амыз. Тез шаршауымыз да содан. Мен ?ытайда ж?ргенде ?зімді бапта?ан ?аза? бапкерлеріні? бірі: «Сен не ш?п-шалам, ба?а-шаян жейтін ?ытайды ?та алмайсы? ба?!» деп ?айрайтын. Ол кісіні? ниеті т?зу. Біра? тама?ты да тал?ап жеген ж?н. Сонды?тан ?аза?станды? мамандар?а да тама?тану м?селесін басты назарда ?стау ж?нінде ке?ес берер едім. Одан біз еш ?тылмаймыз. Айта берсе?, осындай айырмашылы? к?п. – Ал сен ?шін ас м?зірін ?зірлеу м?селесімен кім айналысады? – Нильсон Мендесті? ?зі. Ол кезінде Доминикан Республикасында ж?ргенде медицина бойынша білім ал?ан. ?йелі де б?л саладан ?ара жаяу емес. Соларды? ?йінде т?рып жат?анды?тан, олар да мені? ас м?зіріме м??ият ?арайды. Біздегідей олар асты дастар?ан?а ?йіп тастамайды. ?р м?зір тал?аммен ?ана жасалады. Жо?арыда атал?ан тама?тардан б?лек, жеміс-жидек жейміз. Мысал?а мені? шай ішпегеніме ?ш айдан асты. Оны? орнына лимон ?осыл?ан су ішеміз. Бір с?збен айтса?, америкалы?тар тез ?орытылатын та?амдар?а ??штар. – А?Ш-ты? ?ызы?тарын айтты?. Ал ?ытайда?ы жа?дай ?алай? Бізді? естуімізше, жауапты жарыстар ?арса?ында аталмыш елді? спортшылары казармада жатып жатты?ады екен ?ой… – Б?л бос с?з. ?ытайда спорт ?ар?ынды дамып келе-ді. Олар бір ?адам жасау ?шін ?ылыми негіздерге с?йенеді. Медицинасы керемет дамы?ан. Барлы?ы да ?ркениетті т?рде ?ркендеп жатыр. Сонды?тан да жо?арыда?ыдай ??гімелерге м?н беруді? ?ажеті жо?. Аспанасты елінде спортшы бір м?рте Олимпиада ойындары мен ?лем чемпионаттарын ?тса, оны? сол жетістігін та?ы бірнеше м?рте ?айталауына барынша жа?дай жасалады. Сонды?тан да оларда аса ірі байра?ты б?секелерді ?т?ан спортшылар к?птеп саналады. Тіпті олар жо?арыда?ы н?тижелерін ?айталай алма?анны? ?зінде ?сіп келе жат?ан жастар?а ?лгі болсын деген ниетпен командада ?алады. Ал біздегі жа?дай ?згеше. ?аза?станда Олимпиадада же?іске жеткен ?рендер к?п жа?дайда спортпен ?ош айтысып жатады. Мені? ойымша, оларды жібермеу керек. Себебі жастар алды??ы буын?а ?арап ?седі. Ал оларды? арасында чемпиондар к?п болса, жастар солармен ?атар жатты?са, кейінгі тол?ынны? ірі же?істерге деген ??штарлы?ы оянады. Е? ?кініштісі, ?аза?станда 25 жастан ас?ан спортшы?а к?пшілік ардагер ретінде ?арайды. На?ыз кемелденген ша?ында спортпен ?ош айтысып жат?андар ?аншама. Ал ?зге елдерде 40 жаста?ыларды? ?здері ??лпырып т?рады. ?сіресе, к?сіп?ойлар арасында ондай о?и?алар жиі кездеседі. Б?л м?селеге де м?н беру ?ажет. – Ж?н екен. Енді ??гіме ?зегін ?айта к?сіп?ой бокс?а ?арай ойыстырса?. Ал?аш рет жекпе-жекке шы??анда ?обалжыды? ба? – Шынын айтсам, к?сіп?ой бокс?а ауысу ма?ан айтарлы?тай ?иынды? ту?ыз?ан жо?. ?йткені Д?ниеж?зілік бокс сериясы додасында к?ш сынасып ж?ргенімде Нильсон Мендеспен ты?ыз ?арым-?атынаста болдым. Сол кезді? ?зінде оны? к?птеген ке?есіне ??ла? т?рдім. «Астана арландарында» бапкерлік ?ызмет ат?арып ж?ргенде Лопес мені к?сіп?ой боксшы ретінде баптады. ?зіні? жеке методикасын ?сынды. Оны? ?стіне ?зім де б?рыннан осы саланы серік етсем деп армандап ж?ретінмін. Бала кезімде-а? М?хаммед ?ли мен Майк Тайсонны? ?неріне ?атты ?ызы?атынмын. Келешекте сол са?ла?тар жеткен белесті ба?ындырсам деп ?иялдадым. ?аза?стан?а ?оныс аудар?аннан кейін атаж?ртымны? алдында?ы парызымды ?теп, хал?ыма Олимпиада алтынын сый?а тартуды ма?сат т?ттым. Одан кейін к?сіп?ой бокспен ш??ылдануды жоспарладым. Белгілі себептермен ол алда?ы жоспарларым ж?зеге аспай ?ал?анын жо?арыда айттым. Содан т?уекелге бел буып, 2012 жылды? 18 ?ырк?йегінде А?Ш-?а сапар шектім. Енді к?сіп?ойлар арасында ?аза?ты? тектілігін таныт?ым келеді. – Осы к?нге дейін ?ткізген жекпе-жектері? жайында ?ыс?аша баяндап берсе?? Е? ?за? кездесуі? ?анша раунд?а созылды? – Ал?аш?ы жекпе-жекті 28 ?ырк?йекте Доминикан Республикасында жергілікті боксшы Даниэль Вето?а ?арсы ?ткіздім. Е? ?за??а созыл?ан осы б?секе болды. Б?л 4 раундты? кездесу еді. Тек б?секені? со?ына ?арай ?арсыласымны? осал т?сын тауып, оны ?рып-жы?тым. Іле-шала сол елді? Анейди Матерс, Модесто Феликс, Нелсидо Мигуэль ж?не Хосе Антонио Родригес сынды был?ары ?ол?ап шеберлері-мен к?ш сынастым. Б?л б?секелерді? барлы?ын мерзімінен б?рын ая?тадым. Одан кейін Колумбияда Сегунда Херрера ж?не Рейналдо Эскуиваны нокаут?а жібердім. Ал желто?сан айында ал?аш рет 12 раундты? жекпе-жекке шы?тым. Алайда ?арсыласымны? осал т?сын табу ?шін ал?аш?ы кезе?ні? ?зі жеткілікті болды. Сол кеште эквадорлы? Умберто Толедоны 32 секундты? ішінде есінен тандырып, 69 келі салма? д?режесі бойынша WBA н?с?асында?ы Кариб айма?ыны? чемпионы ата?ын же?іп алдым. – Осы же?істерден кейін рейтингі? біраз ?скен шы?ар? – ?рине, ілгерілеу бар. Ал?аш рет к?сіп?ой рингке шы??анда 500 боксшыны? ?атарына да ілінген жо? едім. Ал жо?арыда?ы же?істерім-нен кейін 50 ?здікті? санатына ?осылдым. Біра? б?л межені місе т?тып отыр?аным жо?. Мені? ма?сатым – к?сіп?ой боксты? е? белді н?с?аларыны? бірі бойынша ?лем чемпионы атану. – Б?л жоспарды ж?зеге асыру о?ай?а со?пас. Себебі ?зі? к?ш сынасып ж?рген жартылай орта салма?та кіл мы?тылар то?ыс?ан. Келешекте америкалы? Флойд Мейвезер баста?ан к?шбасшылармен ж?дыры?тасу?а тура келеді ?ой… – Мені? к?сіп?ой бокс?а ауысуымны? да т?пкі ма?саты осы еді. ?аза?та «??ласа?, нардан ??ла» деген аталы с?з бар. Мен сол ?а?иданы ?станамын. Т?уекелге бар?ан екенмін, тартынатын несі бар. ?атарда?ы к?птеген ?арапайым боксшыны? бірі болып ж?ргеннен г?рі, ?лемдік де?гейде мойындал?ан са?а спортшы бол?ан?а не жетсін?.. ?уес?ойлар арасында біршама табыстар?а ?ол жеткіздім. Енді к?сіп?ойлар шаршы ала?ында мы?тылы?ымды мойындат?ым келеді. Сонды?тан да Флойд Мейвезер болсын, бас?асы болсын, б?рімен де к?ш сынасу?а ?зірмін. Біра? ол де?гейге жетуді? ?зі о?ай шаруа емес. ?лемдік т?жге таласу м?мкіндігіне ие болуым ?шін ма?ан ?лі к?птеген жекпе-жек ?ткізуім керек. Соны? барлы?ында же?іске жетуім керек. Алайда мен к?здеген ма?сатыма ?ол жеткізу ?шін ?андай ?иынды??а да шыдау?а дайынмын. – А?Ш-ты? белді бір промоутерлік компаниясымен келісімшарт?а отыр?ан боларсы?? – Жо?, ?азір тек Нильсон Мендеспен ?ана ж?мыс істеп ж?рмін. Негізі А?Ш-?а сапар шеккелі бері бір?атар промоутерлік компаниялар мені жа?алай бастады. У?дені ?йіп-т?гіп, т?рлі ?сыныстар айтуда. Біра? мен ?зірге ешбір компанияларды? айт?анына ??ла? ас?ан жо?пын. ?йткені ?азір т?рлі у?деге иланып, ??жат?а ?олды ?ойып жіберсе?, олар?а т?бегейлі ба?ынышты болып ?аласы?. Отыр десе, отырасы?, т?р десе, т?расы?. Бірнеше ай бойы жекпе-жекке шы?пай, тек жатты?у жасаумен шектеліп ?алуы? да м?мкін. Жа?адан келіп, істі? жай-жапсарын білмейтіндерді? к?бі осындай жа?дай?а ?рынып жатады. Сонды?тан да мен ?уелі ?зімді мойындатып, ?згелерді? менімен санасатындай де?гейге ?ол жеткізуді к?здеп отырмын. Тек содан кейін барып ?ана жо?арыда?ы м?селелер бойынша ойлану?а болады. – Олай болса, ал?а ?ой?ан ма?саты?а жет, бауырым! ?аза?ты? ?зі? секілді ?айсар ?рі ?лжанды ?лын тек биік белестерден ?ана к?рейік! – Ра?мет! ?аза?ты? тектілігін таныту ?шін еш аянып ?алмаймын. С?хбаттас?ан ?алым С?ЛЕЙМЕН http://www.aikyn.kz |
