АЛТЫНОРДА
Новости

Әйелдің әйелге үйлену қасіреті бізге де жеткені ме?

АҚШ пен Еуропаға елік­теу­дің соңы сорымызға ай­налмаса неғылсын. Құ­дай­дың бермегенін қолдан жасап алғысы келетін қызтеке мен еркекшора көбейген сайын қоғамның ар-ұятының көбесі де сөгіле бастады. Сөгілмеген несі қалды? Қарағандыда бұдан біраз бұрын екі қыз­дың дүркіретіп  үйлену тойын жасауы  өзіміз түгіл, өзге елдің баспасөзіне азық болды. Қазақстанда тұңғыш рет.  «Тек» дейтін пенде та­былмаған соң, лесбиян қыз­дар Қарағандының қақ ортасында лимузинмен қыдырып жүрді. Көпшілік орындарға барып, «ма­хаб­бат­тарын» паш еткен «мұң­лықтардың» мұнысын батыс бас­пасөзі айдай әлемге айғай салып жария етті. Ал үш ұйық­таса мұндай сұмдық тү­сіне кірмеген қазақ я жы­ларын, я күлерін білмей дал.

Сәуірдің соңғы күндері Астанадан ар­на­­йы келіп, Қарағандыда «қатырып» той­ла­­рын жасаған Кристина мен Каролина тік­­сіне қараған жұртқа, ұят та болса ай­тайық, ортаңғы саусағын шошайтып көр­сетіп кетті (ортаңғы саусақты шош­ай­ту да – сол батыстан үйренген «өне­ріміз»). Оны­сы, қазақша жұмсартып айт­қанда, қол­да­рың­нан келсе, қырып алыңдар де­ге­ні. Әри­не, адам құқығын жоғары қоя­тын АҚШ пен Еуропаның кей елдері үшін мұн­да тұрған дәнеңе жоқ шығар. Бі­рақ қазақ үшін емес. Қызды – қызға, жігітті ұл­ға үй­лен­ді­ріп өр­ке­ниетті, адам құқығын сый­лай­тын ел атан­ғанша, мойнымызға дор­ба та­ғып, дә­руіш болып кеткенді қолай кө­ретін жұрт­пыз.

Ділімізге, дінімізге жат әрекет – әйелге әйел затының үйленуі, еркекке ер адамның әйел болуы қоғамның іріп-шіруіне әкелері анық. Сондықтан да болар, қызыл импе­рия­ның көсемі Сталин сонау 30-жылдары қызтекелікке қатаң тыйым сал­ды. Тіпті қызтекелерді соттау туралы жабық заң­ға қол қойып та жібергенін білеміз. Он­да Сталин қызтекелер өсіп келе жатқан қы­зыл әскерді, жастарды азғындыққа апарып со­ғады деп шешкен. Ал ол уақытта КСРО-да 2 миллионға жуық гей болған де­седі ре­сейлік «Сооте­чес­твен­ник» сайты. Жа­бық заң­нан кейін қыз­те­ке­лер тыйылған. Қо­рық­қанынан. Го­мо­сек­суалдардың бар­лы­ғын қырып-жою керек деп отыр­ға­н жоқпыз. Демократия екен, АҚШ-та солай, Еу­­ро­пада былай екен деп тұнықты лай­лау­дың қажеті қанша? Лесбияндар, гейлер, би­­сексуалдар және трансгендердің құ­қығын тап­тағанымыз емес. Алайда со­қыр­ға таяқ ұс­татқандай бір ғана басы ашық дүние бар. Ол – қазақтың ұзақ ғұ­мырында бол­­ма­ған масқаралық! Қанша жер­ден көзіміз ашық, көкірегіміз ояу болса да, санамыз мұн­дайды қабылдай ал­май­ды. Қабыл­да­майды да. Сондықтан да сырт­тан келіп жатқан бұл бейәдептер «құ­қығын» же­леу етіп, көргенсіздікті көшеге шы­ғар­ма­уы тиіс. Әйтпесе сайттары қаптап, сай­қал­дық­қа шақырған порталдар ты­йы­лар емес. Осы күнгінің жасы күнұзақ ин­тер­нет­те оты­ратынын ескерсек, олардың мұндай аз­ғын­дықтан қорғалғандығына кепіл бар ма? Сайт дегеннен шығады. Қай қа­лада, қай жер­де гей клубтар бар, қан­дай сауық ор­нында қызтекемен не ер­кек­шорамен та­нысуға болатынын да көрсетіп қой­ғандары жә­не бар. Тіпті «Қазақстан гей­лері» деп аталатын сайттың «Гей Ка­ра­ган­ды» бө­лімінде Қара­ған­дыны екінші отаны са­­най­тындықтары жа­зылыпты.

Әлемдік БАҚ бақадай шулады

Не депті дейсіз ғой. Америкалық BBC: «Бәрекелді! Қазақстанда тұңғыш рет бір жы­ныстылардың үйлену тойы өтті» (Hoo­ray! Kazakhstan’s first gay wedding). АҚШ, Фран­ция, Голландия басылымдары да құр қал­мапты: «Құттықтаймыз! Қа­ра­ған­дыда ал­ғаш рет бір жыныстылардың тойы өтті» (Сongratulations! Karaganda saw first lesbian wedding»). «Бір жыныстылар бірінші неке түнін өткізді (Kazakhstan: Lesbian Couple Hol­ds First Same Sex Wedding). «Қарағанды: Бір жыныстыларға шектеу жоқ» (Kara­gan­da: Mariage pour tous). Кристина мен Ка­ро­лина қан­­дасымыз болғанда, тіпті қа­ра­бет екен­біз… Бірақ «өгізге туған күн бұ­зауға да туа­тынын» ұмытпаған абзал.

Ұлтқа опа бермейді

Көптеген деректер бүгінде оқшау­лан­ған бұл топтың қатары көбейіп келе жат­қа­нын айтады. СПИД орталығы қазіргі таң­да шамамен елімізде 240 мыңға жуық гомосексуал барын көрсетіпті. Десек те, нақты статистика бұдан бірнеше есе артық дей­ді. Ал лесбияндардың қанша екені бей­мәлім. ЛГБТ-ның құқын қорғауға құ­рыл­ған ұйымдар олардың кемсітушілікке үне­мі ұрынатынын да айтып отыр. Халық олар­ды кемсітейін демейді. Бұл ұлттың бол­мыс-бітіміне қайшы. Түсінік-түйсігіне сый­майды. Сол себепті гомосексуалдарды қор­ғап-қолдайтын ұйымдар өк­пе­лей­тін­дей негіз жоқ.

Айталық, 2009 жылы «Сорос-Қа­зақ­стан» қорының жүргізген зерттеуі Қазақ­стан­дағы осы мәселеге арналыпты. Сонда го­мосексуалдарды қорғайтын елдер қатарын атап көрсеткен екен. «Тіркелетін жынысы бір серіктестік институтының түрлі пішіндері Дания, Нидерланды, Порту­га­лия, Франция, Ұлыбритания, Исландия, Нор­­вегия, Швеция, Швейцария, Фин­лян­дия, Гер­мания, Венгрия, Испанияда жұмыс іс­­тейді. Жынысы бір серіктестердің бірлесіп ба­ла асырап алу құқығы Нидерландының (әлем­нің басқа елдерінің ішінде – Кана­да­ның үш провинциясында) заңнамасында бекітілген. Жынысы бір шетелдік серіктес­тер­ге иммиграциялық құқықтар беру Ни­дер­ланды, Дания, Германия, Исландия, Шве­ция, Норвегияда, сондай-ақ белгілі бір­шектеулермен Бельгия, Финляндия, Ұлыбритания мен Францияда көзделген» депті. Бірақ осының ішінде бір мұсылман елі бар ма? Жоқ. Ендеше, ұлтқа опа бер­мей­тін мұндай зерттеулер жасалмас бұрын сол елдің салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын, ұстанымын неге бағамдап алмасқа?

Нил ЦАЙ, психолог-сарапшы:

– Менталитет, наным-сенім, ең бас­ты­сы, демографиялық жағдайымызды ескере келе, еуропалық мемлекеттерге қа­раудың қажеті шамалы деп есеп­тей­мін. Бүгінде біржынысты некені рес­ми­лен­дірген аталмыш мемлекеттерге бай­тал түгіл, бас қайғы болып отыр. Рас, кли­никалық емі жоқ, алайда күресудің жолдары бар емес пе? Біржынысты некелерге бойкот жариялаған мемле­кет­терде осы мәселемен айналысатын арнайы қауымдастықтар, институттар, зерттеу орталықтары бар. Біз болсақ аталмыш тақырыпты тіпті талқылаудан сескенеміз. Мәселен, ірі-ірі облыс-қа­ла­ларда «өз жынысын қалайтындар» қан­д­ай ауруларға шалдығып отыр? Мем­­лекетімізде олардың саны өсіп отыр ма, кеміп отыр ма? Бас қосатын қан­ша клубтары бар? Елдің ішкі сая­сатына олардан қауіп бар ма, жоқ па? Өз­дерінің патиларын (кездесулерін) өт­кіз­генде, қанша адам СПИД ауруына шал­дықты? Егер бұл қалыпты нормадан ауыт­қу болмағанда, шетел мем­ле­кет­те­рінің депутаттары, министрлері жұдырықтасып, төбелесуге дейін бар­мас еді ғой. Бұл «біржыныстылар үй­ленді екен» деп жеңіл қарап, үстірт шешім шығара салатын мәселе емес. Ин­тер­нетте емес, қоғамда және де қо­ғам­да талқылануы тиіс.

Асқарбек ЖЕЛДІБАЕВ, әлеуметтанушы:

– Кезінде «Неке және отбасы тура­лы» кодекс талқыланып жатқанда сена­тор­л­ар ит терісін басына қаптап, бұлар­ды орнына қойған еді. Бұқара да қа­­был­даған жоқ. Бірақ мені әлеу­­метта­нушы ретінде кейінгі жыл­дар­дағы бұлардың «белсенділігі» алаң­датып отыр. Бақсақ, жыл басынан бері Оба­ма­ға екі мәрте «ашық хат» жа­зыпты. Тіпті «ЛГБТ-қозғалысы» деген ұйым­да­ры арқылы елорда жағалауын­дағы Степногорскіні «өз жынысын қа­лай­тын­дардың астанасы» деп жа­риялапты. Әр елден өздері сияқты ту­ристер келе ме деп үміттеніп отыр­ғанын айтсаңызшы! Өз жынысына әуес­тердің «құқығын қор­ғау үшін» рес­ми түрде қауымдастық пен қоғамдық қор­ларын тіркетіп алып­ты. Орыстілді, шет­тілді басылымдар ар­қылы өз-өзде­рін жарнамалап, са­ла­мат­ты қоғамға қай­шы тенденцияларын дә­ріптеп жүр. Қа­расақ, отандық теле­ар­наларға шы­ғу­ға да әуестеніп алыпты. Қа­зақтілді ақпарат кеңістігі болса үн-түн­сіз. Ай­на­лайындар, дер кезінде ты­йып тастап, түй­реп-тесіп алуға қау­қар­ларың жет­пей ме?! Клубтарын аралап, ре­портаж жасап мәз болып жүрсіңдер. Айып бол­масын, осы орайда деңгей­ле­рің сол болса, қазақ қоғамының, әлеу­­ме­тінің ақпараттық қауіпсіздігін кім ой­лайды?

Автор: Қызғалдақ АЙТЖАНОВА, Қарағанды

http://alashainasy.kz/society/42662/