Алдымызда Тәуелсіздік мейрамы келе жатыр. Жалпы, қандай да бір мереке келе жатқаннан көңіл құрғыр төменшіктей бастайды. Неге? Себебі сондай кештерде сахна нағыз қазақ әншілерінікі емес, орысбайлау, «гламурный» әншілердің еркіне тиетінінен. Бірінші рет емес, Тәуелсіздігімізге 22 жыл болды, содан бері болып келе жатқан ахуал – қазақы қара домбыра концерттің шымылдығын ашып береді, бітті! Ары қарай жарқ-жұрқ, желп-желп, селтең-селтең шоу басталады да кетеді. Жалпы, біз қазір Тәуелсіздікті қалай тойлап жүрміз?
Бәлкім, бүгінгі заман талабы, бүгінгі жастың сұранысы болған соң шоулатып жатқан шығармыз. Тіпті өз әншілеріміз де концерттік мереке думанын қыздыруға жетпейді дей ме, қандай да бір мерекелік кештеріміз шетелдік әншісіз өтпейді. Былайғы кездері келіп, қазақстандық әншілерді он орап алатын бағаға билет сатып, жеке концерт қойып кететіндері өз алдына. Ал мерекелік шоуларға шақырылатын «жұлдыздардың» «орып кететін» ақшасын анау-мынау қазақ ауызбен айтуға қорқамыз тіпті. Өң түгіл, түсімізде көрмеген сома. Орта есеппен алғанда, ресейліктер мен шетелдік әншілерге 30 мыңнан бастап 5 млн АҚШ долларына дейін төленеді екен. Онымен қоймай, құдды солар бір тегін келгендей алдына түсіп жорғалап, жалпақшешейленіп, қайта-қайта «спасиболап» «өлеміз». Ал қазақтың қай әншісіне өз елімізде осынша құрмет көрсетіп отырмыз?
Осы тұста «біз өзімізді-өзіміз неге өгейсітеміз, неге басқалар қазақ әншісіне дәл біз шетелдіктерге қарағандай қарамайды?» деген сұраққа жауап іздеп көрдім. Рас қой, құр мақтағаны болмаса, қай мемлекет қай қазақты осындай сомаға шақырыпты? Шымбайға батса да шындық!
Содан ойлана келе қарасақ, қазақстандық өнерпаздар арасында әлемді мойындатқандары тым аз екен. Олар және елде емес, сол шетелге біржола қызмет етіп кеткен. Біз секілді бір рет шақырып алып, бәлен ақшаны қалтаға салып жіберетін шетел ақымақ емес өйткені. Олай болса, неге бізге сол шетелдік «қымбат» әншілердің деңгейіне ұмтылмасқа? Бәлкім, біздің мемлекет төрт-бес әншіге өзі продюсер болып, соларды әлемдік аренаға көтеруі керек шығар? Қалай ойлайсыздар? Онымыздан бірдеңе шыға ма? Және де ол төрт-бесеуге кім лайық? Имидж үшін де пайдалы бұл істі қайтсек жүргізе аламыз? Қазақ менсінбей жүрген дәстүрлі әншілер мен ұлт-аспаптар ансамблін қалай шетелге шығара аламыз? Осы тақылеттес сауалдарды әлеуметтің талқысына салып кеп жіберіп едік:
Жұмабике ШАҢҚАНОВА, журналист:
– Әлемдік аренаға «Ұлытау» мен «МузАрт» сынды топтар жүруге лайық дер едім мен. Дәстүрлі әншілеріміз бар, солардың ең мықты дегендерін неге көтермеске? Сондай-ақ Алтынай Жорабаева да қазақ атын әлемге танытуға үлес қосып жүр. Қайрат Нұртастың да көрермен жүрегіне жол таба білгенін мойындауға тиіспіз. Міне, мемлекет осыларға неге өзі продюсер болып, әлемге сүйремейді?
Дархан РАХЫМ-ЖАН:
– Димаш Құдайбергенов лайық! Ол оны дәлелдеп жүр.
Айгүл МАХАНОВА:
– Бұл, шынында да, шымбайға бататын шындық. Сол шетелден келген әншсымақтар мән-мағынасы жоқ әндерін айтып, ақшаларын алып кетіп жатыр. Сонымен қоймай тағы «қазақтар мәдениетсіз» деп айтып кетіп жатқандары қаншама?!. Бұл мәселені билік басында отырған азаматтарымыз біліп, қандай да бір заң қабылдап шешпесе, қарапайым халықтың қолынан не келер дейсіз?
Бұл осылай бола қойсын, енді Тәуелсіздік мерекесін қалай тойлауымыз керек?
Ақұштап БАҚТЫГЕРЕЕВА, ақын, Халықаралық «Алаш» сыйлығының иегері:
– Әуежайларда Ресейдің Биланы, басқасы саңқылдап тұрса, қайдан бүгінгі ұрпақ Бибігүлі мен Розасына құрметпен қарап, домбырасын тыңдасын. Теледидар толы шетелдік клиптер болса, қалай ғана Тәуелсіздік үшін күрескен өз ерлерін қадір тұтсын?.. Танымайды ғой? Тәуелсіздік мерекесі бір-ақ күнде өтетін де кететін науқан болмауы тиіс. Желтоқсан қалай басталады, солай Тұңғыш Президент күнінен ары қарай іліп әкету керек те, күн сайын осы басты құндылығымыздың қадірін түсіндіретін бағдарламалар беріліп отырса… Әсіресе Желтоқсанның оқиғасын жеңіл-желпі емес, кәдімгі шымбайға бататындай етіп, рухты оятатындай етіп көрсету керек. Олай етпей, жастардың санасына сіңіру мүмкін емес. Ал біз болсақ, «мінекей, Желтоқсан да келіпті, егемендік алыппыз» деп желп-желп етіп тұрғанымыз. Тәуелсіздіктің мән-мағынасы мен тарихы жайлы ойлантудың орнына тойлатып жатқан біз бүгінгі ұрпақты «ду-ду думандатып» концертпен шығарып салып жатырмыз. Соған қарап үнемі «осы ұрпақ еркіндіктің не үшін келгенін, ата-бабамыздың не үшін ғасырлап қан мен тер төккенін, жанын құрбандыққа шалғанын түсінбей жүрген жоқ па?» деп қауіптенемін. Сондықтан «Егемендіктің келген күні» деп бір концерт беріп, үстірт өткеруді тоқтатқанымыз жөн. Тәуелсіздікті тойлаудың ұлттық үлгісін табуымыз керек. Ұлт мақтаныштарын көрсететін дұрыс арна таба алмай, қарным ашып жүргені… Мен, мысалы, Тәуелсіздікті тойлауға арналған шаралардан осы жолда ұлтымыздың бастан өткерген қилы тағдырын бейнелейтін дүниелерді көргім келеді. Ал ондай жоқ әзірге. Концертке барған жұрт киім ілгіштен киімін алып шығып бара жатқанда-ақ өзінің не көріп, не қойғанын ұмытып қалады. Сонда біз не ұтамыз бұдан?!.
Автор: Мәриям ЖАГОРҚЫЗЫ
http://alashainasy.kz/ayb/48289/
